Kriolezja
Czym jest Kriolezja?
Kriolezja jest małoinwazyjną metoda leczenia bólu , gdzie na końcówce sondy wprowadzonej w pobliże struktury odpowiedzialnej za generowanie bólu wytwarzana jest niska temperatura która doprowadza do tymczasowego uszkodzenia nerwów poprzez mechanizmy zwyrodnienia aksonu nerwów bez wpływu na otaczające tkanki. Procedura powoduje odwracalne uszkodzenie nerwów które po pewnym czasie ulegają regeneracji.
Jak przebiega zabieg?
Zabieg może być przeprowadzany ambulatoryjnie w gabinecie zabiegowym. Polega na wprowadzeniu prowadnicy z wenflonu pod kontrolą USG do znieczulonego obszaru skóry przez który wprowadza się specjalną kriosondę ( przypominająca igłę), do miejsca które ma ulec zamrożeniu i tym samym czasowym odnerwieniu. Najpierw za pomocą końcówki kriosondy lokalizuje się poszukiwana strukturę nerwową za pomocą stymulacji nerwowej czuciowej i ruchowej. Końcówka kriosondy wytwarza niską temperaturę w bezpośrednim sąsiedztwie nerwu doprowadzając do jego zamrożenia. Zwykle w celu uzyskania optymalnych efektów przeprowadza się dwa cykle mrożenia trwające 1-2 minut. Podczas pierwszego cyklu zamrożenia pacjent może czuć niewielki ból w miejscu zamrożenia który w czasie cyklu zanika.
W celu lokalizacji nerwu i w czasie zamrażania posługujemy się głównie obrazowaniem USG. W trakcie całej procedury pacjent musi pozostawać nieruchomy by sonda do kriolezji nie uległa przemieszczeniu się poza obszar zabiegu.
Po zabiegu w miejscu ukłucia nakładamy sterylny plaster, pacjent pozostaje przez kilkanaście minut w obserwacji i może wrócić w asyście osoby towarzyszącej do domu.
Jaki są efekty leczenia?
Częściowo efekt zabiegu kriolezji można przewidzieć poprzez wykonanie blokady prognostycznej gdzie dany nerw lub strukturę poddajemy blokadzie z zastosowaniem leku znieczulającego. Przed każdym zabiegiem taka blokada jest obowiązkowa i pozytywne efekty po blokadzie są wskazaniem do kwalifikacji do zabiegów termolezji, kriolezji i neurolizy chemicznej. Ostatecznie efekty leczenia zespołów bólowych metoda kriolezji przy prawidłowo wykonanym zabiegu i dobrej kwalifikacji lokalizacji są dobre. Efektem może być całkowite lub częściowe zmniejszenie odczuwalnego bólu.
Najczęściej efekt przeciwbólowy trwa od 6 do 12 miesięcy. Może trwać też dłużej do 2-3 lat.
W razie dobrego efektu i powrotu dolegliwości zabieg można powtarzać. Należy pamiętać także, że wraz z efektem przeciwbólowym wyłączamy czucie na pewnej powierzchni skóry, którą dany nerw zaopatruje . Zabieg nie powoduje nieodwracalnego uszkodzenia nerwów. Poza pewnymi wyjątkami zabiegom kriolezji poddaje się nerwy czuciowe, unikając tego zabiegu na nerwach mieszanych i ruchowych co mogłoby dawać objawy niedowładu i porażenia. Wyjątkiem są bóle fantomowe i neuropatie nerwów mieszanych po urazach gdzie i tak istnieje niedowład.
Czas trwania procedury kriolezji
Czas zabiegu zależy wielu czynników. Najważniejsze z nich to ilość nerwów, które wymagają znieczulenia (im więcej nerwów, tym więcej czasu potrzeba) i ewentualne trudności w lokalizacji nerwów w USG (blizny pooperacyjne, obfita tkanka tłuszczowa, brak współpracy z pacjentem). Samo standardowe mrożenie 1 nerwu to 2 cykle po 1-2 minuty z przerwą na rozmrożenie. Przeciętnie całkowity czas zabiegu (przygotowanie, lokalizacja USG, znieczulenie, stymulacja, mrożenie, opatrunek) to ok 45min.
Jak się zapisać na zabieg?
Kwalifikacja do zabiegu kriolezji odbywa się na wizycie lekarskiej po ocenie stanu klinicznego oraz badań dodatkowych. Przed zabiegiem kriolezji wykonuje się blokadę diagnostyczna. Lekarzem wykonującym zabiegi kriolezji w naszej placówce jest
Lek. Tomasz Kupiec Specjalista Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Przykładowe zastosowania kriolezji
- bóle kręgosłupa bez objawów korzeniowych
- zmiany zwyrodnieniowe w stawach międzykręgowych (stawach międzywyrostkowych)
- zmiany zwyrodnieniowe stawów barkowych, kolanowych, biodrowych i innych
- bóle w bliznach pooperacyjnych
- bolesne nerwiaki
- neuralgie nerwów potylicznych
- neuralgie półpaścowe
- neuralgie nerwów międzyżebrowych
- neuralgia nerwu trójdzielnego
- stawy krzyżowo-biodrowego
- osteofity na kościach np. ostroga piętowa
- entezopatie np. łokieć tenisisty, łokieć golfisty
- nerw nadłopatkowy
- patologie stawu skroniowo-żuchwowego
- bolesne przerzuty nowotworowe
Możliwe powikłania (jest to zabieg małoinwazyjny, więc powikłania zdarzają się niezwykle rzadko):
- przejściowy ból w miejscu ukłucia
- krwiak w miejscu ukłucia z powodu nakłucia naczynia krwionośnego
- reakcje alergiczne na środki znieczulające
- brak efektu zabiegu
- niepożądane uszkodzenie dodatkowych nerwów
- infekcje powierzchowne i głębokie
Sprawdź również
